Blog

Większości kojarzą się z kuracją antybiotykową, zdrowymi jelitami czy też produktami fermentacji mlekowej. Probiotyki i prebiotyki, bo o nich mowa, pełną w naszym organizmie bardzo ważną rolę, jednak mało kto wie, czym właściwie jest probiotyk, a czym prebiotyk. Podobne nazewnictwo sprawia, że bardzo często te dwie nazwy są mylone, podczas gdy są to dwie zupełnie różne substancje. Probiotyki to mikroorganizmy, zasiedlające różne środowiska, w tym organizm człowieka. Odpowiednia ilość probiotyków wywiera korzystny wpływ na organizm żywiciela. Występują przede wszystkim w sfermentowanych produktach mlecznych, kiszonkach, fermentowanych wyrobach mięsnych, zakwasie, piwie oraz winie. Są one również dostępne w formie preparatów farmaceutycznych.

Produkty bogate w probiotyki:

• kapista kiszona
• ogórki kiszone
• fermentowane produkty mleczne i bezmleczne (kefir, jogurt)
• grzyb herbaciany (kombucha)
• kimchi
• warzywa kiszone
• piwo oraz wino

Wśród korzyści płynących z działania probiotyków na organizm człowieka należy wymienić:

• regulacja perystaltyki jelit oraz uszczelnianie bariery śluzówki jelita
• udział w trawieniu niektórych pokarmów (np. laktoza)
• lepsze wchłanianie składników mineralnych i witamin
• produkcja witamin z grupy B
• zmniejszenie wchłaniania substancji toksycznych do organizmu oraz neutralizacja części toksyn znajdujących się w pokarmie
• zapobieganie niedoborom hormonów
• łagodzą i zmniejszają nasilenie biegunek
• przeciwdziałają zaparciom
• przywrócenie naturalnej mikorflory jelitowe (np. po przyjmowaniu antybiotyków)
• zwiększenie wydajności układu immunologicznego
• obniżenie liczby próchnicotwórczych paciorkowców
• obniżenie zawartości złych frakcji cholesterolu w krwi

Prowadzi się również badania nad korzystnym wpływem probiotyków na lecenie cukrzycy, nowotworów, HIV, chorób serca, nadciśnienia oraz miażdżycy. Prebiotyki to nietrawione składniki żywności. Są pożywką dla probiotyków. Pobudzają i symulują aktywność lub wzrost jednego lub określonej liczby rodzajów dobrych dla organizmu bakterii. Praktycznie niestrawione docierają do okrężnicy, gdzie ulegają całkowitej fermentacji i rozkładowi przez bakterie sacharolityczne. Prebiotyki występują naturalnie w produktach pochodzenia roślinnego.

Pokarmy bogate w prebiotyki to:

• czosnek
• cykoria
• karczoch
• szparagi
• cebula
• pszenica
• banany
• owies
• jagody
• topinambur
• liście mniszka lekarskiego
• por
• rośliny strączkowe

Produkuje się je także sztucznie np. laktulaoza, galaktooligosacharydy, fruktooligosacharydy, maltooligosacharydy, cylkodekstryny, laktosacharoaza. W dostępnych na runku produktach spożywczych najczęściej można spotkać produkty wzbogacane w najbardziej efektywne probiotyki – inulinę i oligorfuktozę. Inuliną jest pozyskiwana głównie z korzeni cykorii. Ze względu na to że nie powoduje wzrostu poziomu insuliny i glukozy w krwi, jest ona dodawana do preparatów dla diabetyków. Dodaje się ją głównie do mlecznych napojów fermentowanych, serków topionych, ciast, lodów, a także napojów zbożowych. Oligofruktoza jest zamiennikiem cukru. Znajdziemy ją głównie w produktach typu light i słodzikach.

Do zalet prozdrowotnych prebiotyków można zaliczyć:

• obniżenie frakcji cholesterolu LDL we krwi
• stymulacja układu immunologicznego
• zwiększenie przyswajalności wapnia
• zapewnienie odpowiedniego pH w jelitach

Probiotyki i prebiotyki mogą występować razem, w przypadku takiej kombinacji mamy do czynienia z synbiotykami. Synbiotyki występują zarówno w żywności (np. kiszona kapusta, kombucha) jak i specjalnie skomponowanych preparatach farmaceutycznych.

Szukając pro i prebiotyków w pożywieniu, warto zwrócić uwagę, czy faktycznie mamy do czynienia z produktem poddanym naturalnej fermentacji, a nie produktem sztucznie zakwaszonym lub poddanym pasteryzacji, która zabija baterie, także te pożyteczne. Stąd należy wybierać np. kiszoną kapustę, a nie kapustę kwaszoną.