Psychologia i psychoterapia
Psychoterapia to najgłębsza i najbardziej efektywna forma pomocy osobom z zaburzeniami psychologicznymi / psychicznymi. Skupia się na leczeniu konkretnych nieprawidłowości oraz zespołów chorobowych takich, jak:
- Depresja
- Zaburzenia afektywne dwubiegunowe (zespół maniakalno-depresyjny)
- Zaburzenia lękowe, nerwice
- Zespół stresu pourazowego
- Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne
- Zaburzenia osobowości
- Anoreksja i bulimia / inne zaburzenia odżywiania
- Objawy psychosomatyczne.
Jednak psychoterapia zalecana jest również w przypadku innych, mniej sprecyzowanych lub mniej dotkliwych zaburzeń. Decyzja o skierowaniu na psychoterapię lub jej wybór przez samego pacjenta zwykle są mocno uzależnione od wrażliwości osoby dotkniętej problemami.
Wzmożona wrażliwość jest jednocześnie ważnym determinantem wystąpienia zaburzeń. Jest to bowiem cecha osobowościowa, której posiadanie czyni osobę bardziej podatną na wystąpienie zaburzeń psychologicznych. Wrażliwość lub inaczej – podatność na zranienie, to jeden z dwóch czynników, obecnie wymienianych jako główne, które mają leżeć u źródła zachorowań. Jest to swego rodzaju uwarunkowanie genetyczne.
Drugim czynnikiem są uwarunkowania społeczne, np. traumatyczne przeżycia w dzieciństwie lub życiu młodzieńczym, odrzucenie, brak miłości, patologie w domu rodzinnym. Czasem problemy nawarstwiają się przez lata i „hodowane” bezpiecznie w głowach zatruwają cały organizm. Niekiedy impulsem do zachorowania są wydarzenia nagłe, jak wypadek, śmierć bliskiej osoby, utrata pracy, ośmieszenie przed dużą grupą osób itp. Bodziec jest wówczas wystarczająco silny, aby naruszyć fundamenty równowagi psychicznej. Zwykle, kiedy te dwa główne uwarunkowania, predysponujące do zaburzeń równowagi psychicznej, wystąpią u danej osoby, w mniejszym lub większym stopniu wpłyną na jej stan emocjonalny.
Jak rozpoznać zaburzenie psychiczne, które zbiera największe żniwo na całym świecie?
Depresję charakteryzuje nie tylko znaczny spadek nastroju i notoryczne przygnębienie, ale również utrata dotychczasowych zainteresowań, pasji, radości życia. Człowiek dotknięty depresją funkcjonuje, jak w zawieszeniu – wszystko robi wolniej, ma problemy z wykonywaniem prostych, codziennych czynności, nie potrafi się skoncentrować, gorzej pracuje i ma obniżoną samoocenę. Jego myśli koncentrują się wokół negatywnych rzeczy, a swoją przyszłość wyobraża sobie wyłącznie w czarnych barwach. Depresji często towarzyszą również brak apetytu lub „zajadanie” przygnębienia oraz kłopoty ze snem, który staje się niespokojny i nie przynosi regeneracji.
U sporej części chorych występują również objawy fizyczne (zaburzenia psychosomatyczne), nierzadko pomijane lub niewiązane z tą konkretnie chorobą. Mogą to być przewlekłe bóle, niewydolności narządów lub układów.
Głównym celem każdej terapii jest określona zmiana w funkcjonowaniu osoby, która zgłasza się po pomoc. Terapeuta przede wszystkim udziela osobie chorej ogromnego wsparcia, buduje relację, na podstawie której można wskazać i w dłuższym okresie wyeliminować źródło problemów i zachowań niepożądanych.
Ogromnie ważny w psychoterapii jest rozwój osobisty, uczenie się samokontroli, rozumienia własnych zachowań, ograniczania, a w końcu wykluczenia reakcji nieprawidłowych. Terapeuta stara się pogłębiać samoświadomość osoby z zaburzeniami, zwiększać jej akceptację, umiejętność zdrowego wyrażania potrzeb, emocji, uczuć, a także rozwiązywania konfliktów.
Psychoterapeuta bezwarunkowo akceptuje osobę z zaburzeniami oraz wzbudza w niej i podtrzymuje nadzieję na zakończenie terapii sukcesem. Psychoterapia, ze względu na skupianie się na złożonych zaburzeniach i jednostkach chorobowych, jest zwykle działaniem długoterminowym. W zależności od rozpoznania problemu terapia może trwać kilkanaście tygodni, a nawet kilka lat. Wszystko zależy od złożoności zaburzenia oraz współpracy osoby z trudnościami z terapeutą.
Nierzadko terapia wymaga wsparcia środkami farmakologicznymi. Ich stosowanie musi się odbywać pod ścisłą kontrolą specjalisty. Obecnie aż 25% populacji naszego kraju zmaga się z zaburzeniami psychologicznymi. Depresja została nawet uznana za chorobę cywilizacyjną naszych czasów. Jeśli dotknęły również Ciebie – nie powinieneś się tego wstydzić. Musisz dać sobie pomóc, żeby odzyskać radość z życia i wrócić do zdrowej, trójwymiarowej rzeczywistości.